Για τα ιστολόγια και τα κοινωνικά δίκτυα

Τον τελευταίο καιρό έχουν αρχίσει να αναδύονται κοινωνικά δίκτυα προσανατολισμένα στην εκπαίδευση. Συνυπάρχουν παράλληλα με τα ιστολόγια. Η απορία εύλογη: αφού έχω ήδη ιστολόγιο, γιατί να συμμετάσχω και σ’ ένα κοινωνικό δίκτυο, έστω κι αν αυτό αφορά την εκπαίδευση; Η ερώτηση αυτή, παρμένη από τον Σωτήρη Τερζίδη, κατάφερε να με προβληματίσει σχετικά με το ποια μπορεί να είναι η διαφορά ενός ιστολογίου από ένα κοινωνικό δίκτυο και τι μπορούν να προσφέρουν αυτά τα δύο εργαλεία στους εκπαιδευτικούς.

Ας ξεκινήσουμε από τα ιστολόγια. Για μένα είναι μία από τις μεγαλύτερες προσφορές του διαδικτύου στην ανθρωπότητα. Άνθρωποι σαν εμένα κι εσάς απέκτησαν, για πρώτη φορά, τη δυνατότητα να δημοσιεύουν εύκολα και φτηνά τις ιδέες τους. Το ιστολόγιο είναι ουσιαστικά ένα ηλεκτρονικό βιβλίο. Πλέον, ένα μεγάλο τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού έχει τη δυνατότητα να γράφει ό,τι θέλει και να το διαβάζουν σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Εντυπωσιακό!

Μα δεν τελειώνει εδώ η ιστορία. Για πρώτη φορά μπορεί ο συγγραφέας να βλέπει άμεσα τις αντιδράσεις των αναγνωστών του και να ανοίγει συζήτηση μαζί τους. Εκπληκτικό κι αυτό. Συνάμα όμως και υπερτιμημένο. Σπάνια έχω δει κάποιον να αλλάζει γνώμη μέσα από αυτές τις συζητήσεις. Συνήθως, οι αντιμαχόμενες πλευρές εμμένουν, περιχαρακωμένες, στις θέσεις τους. Άλλοτε, οι συζητήσεις καταλήγουν σε ανούσιες κόντρες. Σε θέση ισχύος, όμως, πάντα ο συγγραφέας. Μπορεί στην έσχατη περίπτωση να διαγράψει κάθε σχόλιο που δεν του αρέσει ή να μην αφήσει καν να εμφανιστούν τα ανεπιθύμητα. Πολλοί δε έχουν καταργήσει και την ίδια την ανάρτηση σχολίων.

Αυτήν την παντοδυναμία των συγγραφέων των ιστολογίων έρχεται να περιορίσει ένα κοινωνικό δίκτυο. Φυσικά, υπάρχουν και εδώ ιδιοκτήτες, στην πράξη όμως δε φαίνονται. Πρόκειται για ένα πιο δημοκρατικό, προσανατολισμένο προς την κοινότητα και όχι προς το άτομο, εργαλείο. Το ιστολόγιο αντλεί τη δύναμή του από τις ικανότητες του ιδιοκτήτη του. Το κοινωνικό δίκτυο από τον αριθμό και την προσφορά των μελών του. Ο χαρακτήρας δε και η πορεία που θα πάρει το μπλογκ προσδιορίζεται αποκλειστικά από τον μπλόγκερ, ενώ τα μέλη είναι εκείνα που διαμορφώνουν την προσωπικότητα του κοινωνικού δικτύου.

Σύμφωνοι, αλλά τι τα θέλουμε; Όσον αφορά το ιστολόγιο, μπορεί να αποτελέσει το βήμα έκφρασης όσων εκπαιδευτικών το επιθυμούν. Όλοι μιλούν για την εκπαίδευση, γιατί όχι κι εμείς; Γιατί να μη βγουν στην επιφάνεια οι απόψεις μας; Γιατί να μην ακουστούν οι φωνές μας; Σε μια κοινωνία που συνεχώς οι πολίτες αυξάνουν την επιρροή τους στα κέντρα λήψης αποφάσεων, το ιστολόγιο θα μπορούσε να αποτελέσει ένα εργαλείο παρέμβασης του εκπαιδευτικού στα δρώμενα του σχολείου, του εκπαιδευτικού συστήματος, της κοινωνίας. Ο καθένας μας, πια, μπορεί να γίνει συγγραφέας. Οφείλουμε να το εκμεταλλευτούμε.

Από την άλλη, το κοινωνικό δίκτυο, μπορεί να λειτουργήσει σαν τόπος αναζήτησης, συνάντησης, συζήτησης, κριτικής, συνεργασίας. Το οραματίζομαι σαν ένα επιστημονικό συνέδριο χωρίς τους συνήθεις τοπικούς και χρονικούς περιορισμούς. Εκεί θα μπορεί ο οποιοσδήποτε να θέσει ένα θέμα προς συζήτηση και όποιος θέλει θα παρεμβαίνει και θα το σχολιάζει. Εδώ δεν έρχονται για να δουν εμάς, αλλά τη δουλειά που προκύπτει από τη συνεισφορά όλων. Όσο περισσότεροι συμμετέχουν τόσο το καλύτερο.

Σχόλια

Ο χρήστης Vasilis Simeonidis είπε…
Γεια χαρά Οδυσσέα,

διαβάζω και ξαναδιαβάζω την ανάρησή σου (δεν σχόλίασα, γιατί νιώθω ότι εξέφρασες αυτό που σκεφτόμουν...).

Παρακαλώ να έχω την άδειά σου για να χρησιμοποιήσω για όποιον εκπαιδευτικό σκοπό το κείμενό σου. Φυσικά θα σε ενημερώσω για τη χρήση του.
Ο χρήστης Γιάννης Μιχαηλίδης είπε…
Κανένα πρόβλημα, Βασίλη.
Ο χρήστης NikoS είπε…
Πράγματι έτσι είναι τα πράγματα για τα κοινωνικά δίκτυα Οδυσσέα.
Όμως παρατηρείται μια πολυδιάσταση και πολυδιάσπαση όλων όσων συμμετέχουν σε αυτά. Κάτι σαν Πύργος της Βαβέλ θα το έλεγα.
Που μας οδηγούν άραγε;
Ο χρήστης Γιάννης Μιχαηλίδης είπε…
Νίκο,

"παρατηρείται μια πολυδιάσταση και πολυδιάσπαση όλων όσων συμμετέχουν σε αυτά. Κάτι σαν Πύργος της Βαβέλ θα το έλεγα.
Που μας οδηγούν άραγε;"

Καλή ερώτηση. Το Web 2.0 είναι καινούριο. Ακόμα ψαχνόμαστε όλοι μας. Το σημαντικό βέβαια είναι πως όποια κατεύθυνση και να πάρει υπεύθυνοι θα είμαστε εμείς.

Προσωπικά πάντως, δεν πιστεύω ότι θα πάρει την κατεύθυνση που προτείνω, τουλάχιστον εδώ στην Ελλάδα.
Ο χρήστης NikoS είπε…
Οδυσσέα,

"Προσωπικά πάντως, δεν πιστεύω ότι θα πάρει την κατεύθυνση που προτείνω, τουλάχιστον εδώ στην Ελλάδα."

Δυστυχώς το "θα" είναι ήδη εδώ. Μια γρήγορη ματιά σε μερικά κονωνικά δίκτυα για εκπαιδευτικά θέματα, το αποδεικνύει
Ο χρήστης Γιάννης Μιχαηλίδης είπε…
Ναι, δυστυχώς. Βέβαια, δε χρειάζεται να πας καν στα κοινωνικά δίκτυα. Το βλέπουμε καθημερινά.

Φυσικά, αυτό δε σημαίνει πως τα κοινωνικά δίκτυα δε χρειάζονται. Αν έχεις μεράκι για τη δουλειά, αποδεικνύονται φοβερό εργαλείο.