ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΥ

Όπως αναφέρω και στο βιβλίο μου , κατά τη γνώμη μου η δημιουργική σκέψη πάει χέρι-χέρι με την κριτική σκέψη. Πολλές φορές πρέπει να είμαστε δημιουργικοί όταν κρίνουμε κάτι και από την άλλη η κριτική σκέψη είναι αυτή που θα μας πει αν κάτι είναι όντως δημιουργικό.  Ωστόσο, αν και πολύ συχνά στην εκπαίδευση αναφερόμαστε στην ανάγκη να αναπτυχθεί η δημιουργική σκέψη στους μαθητές, σπάνια συναντάς αναλύσεις για το τι είναι η δημιουργική σκέψη. Με αφορμή αυτή την έρευνα θα αναφέρω επιγραμματικά μερικούς μύθους για τη δημιουργικότητα, πολλοί από τους οποίους κυριαρχούν σίγουρα και στην Ελλάδα, αλλά και κάποιες αλήθειες, όπως προκύπτουν αυτήν τη στιγμή από την επιστημονική έρευνα.  Στο άρθρο υπάρχουν πολλοί μύθοι αλλά και πολλές αλήθειες. Οι συγγραφείς παρέχουν ενδεικτική  βιβλιογραφική τεκμηρίωση για όλα αυτά . Εγώ παρουσιάζω ένα μέρος, ό,τι θεωρώ πως έχει μεγαλύτερη σχέση με την εκπαίδευση. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να διαβάσετε το ίδιο το άρθρο και τη βιβλιογραφία στην οποία π

Μιας και παρακολούθησα την επιμόρφωση για τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων, είπα να γράψω κάποιες διάσπαρτες σκέψεις που προέκυψαν καθώς μελετούσα το υλικό.  α) Όταν γράφεις ένα κείμενο τα λάθη είναι αναπόφευκτα. Όσες φορές και να το κοιτάξεις κάποια θα ξεφύγουν. Δυστυχώς στο υλικό υπάρχουν αρκετά ορθογραφικά και τυπογραφικά λάθη. Το πρόβλημα θα είχε λυθεί πολύ εύκολα αν το υπουργείο είχε προσλάβει έναν διορθωτή.  β) Πολλές φορές επαναλαμβάνονται τα ίδια ακριβώς θέματα σε διαφορετικά κείμενα. Δεν ξέρω πόσες φορές διάβασα για τα τρία είδη της ενσυναίσθησης. Αρκούσε ένας επιμελητής για να διορθωθεί αυτή η κατάσταση. Το να βάλεις έναν διορθωτή και έναν επιμελητή δείχνει ότι σέβεσαι τον κόπο των συγγραφέων.  γ) Κάποιες προτάσεις που αναφέρονται προκαλούν την κοινή λογική. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η υπολογιστική σκέψη. Πώς είναι δυνατόν να αναπτύξεις την υπολογιστική σκέψη αν δεν έχεις σπουδάσει πληροφορική; Ή έστω αν δεν έχεις ασχοληθεί σε βάθος με τον προγραμματισμό; Στην πλειονότητά τους οι εκπ

Οι δεκαδικοί είναι μια από τις πιο δύσκολες μαθηματικές έννοιες στο Δημοτικό, ειδικά όταν τους διδάσκεις στην Γ΄. Αυτές οι δυσκολίες με ώθησαν να σκεφτώ ένα παραμύθι για να τους κατανοήσουν καλύτερα οι φετινοί μαθητές μου. Προϋποθέτει να έχουν γίνει κάποιες ασκήσεις προκειμένου τα παιδιά να καταλαβαίνουν τη διαφορά ανάμεσα στη μονάδα, στα δέκατα και στα εκατοστά. Να έχουν χρησιμοποιήσει δηλαδή τις οπτικές αναπαραστάσεις που προτείνουν τα σχολικά βιβλία για να σχεδιάζουν τα δεκαδικά κλάσματα. Κάποια στιγμή, λοιπόν, μπαίνει και το παραμύθι. Το πότε ακριβώς δε γίνεται να αναλυθεί σε αυτήν την ανάρτηση. Εξυπακούεται ότι από μόνο του δεν αρκεί. Απαιτείται αρκετή εξάσκηση. Αλλά τουλάχιστον βοηθά.  «Τα πολύ παλιά χρόνια ήταν φίλοι ένας γίγαντας, ένας άνθρωπος και ένας νάνος. Κάθε τόσο μαζεύονταν και οι τρεις τους πότε στο σπίτι του ενός και πότε στου άλλου και έτρωγαν. Όταν μαζεύονταν στο σπίτι του γίγαντα έτρωγαν πάντα πίτσα. Και τι πίτσα! Όχι τίποτα μικρές αλλά τεράστιες, που μόνο ο γίγαντα

Πώς διδάσκεις στους μαθητές να λύνουν προβλήματα ανάλογων και αντιστρόφως ανάλογων ποσών; Δυστυχώς, αν ακολουθήσεις το σχολικό βιβλίο θα αντιμετωπίσεις προβλήματα. Ενώ φαίνεται λογικό να διδάξεις πρώτα τα ανάλογα ποσά, μέχρι να τα μάθουν, και μετά τα αντιστρόφως ανάλογα, στην πράξη προκύπτουν δυσκολίες. Θα φανούν μόλις βάλεις ένα τεστ με προβλήματα ανάλογων και αντιστρόφως ανάλογων ποσών. Οι μαθητές θα έχουν σχετικά υψηλά ποσοστά αποτυχίας, επειδή δε θα έχουν μάθει να ξεχωρίζουν τους δύο τύπους προβλημάτων. Αποδοτικότερη μέθοδος είναι η μεικτή εξάσκηση. Σε μια-δυο μέρες εξηγείς στα παιδιά πώς να διακρίνουν τα προβλήματα των ανάλογων ποσών και πώς να τα λύνουν. Τη δεύτερη ή τρίτη μέρα τους εξηγείς πώς να διακρίνουν τα προβλήματα των αντιστρόφως ανάλογων ποσών. Με το που εξηγείς τα αντιστρόφως ανάλογα ποσά, δίνεις στους μαθητές ένα φυλλάδιο με προβλήματα ανάλογων και αντιστρόφως ανάλογων ποσών. Μαζί αρχίζετε και ξεχωρίζετε ποιο πρόβλημα ανήκει σε ποια κατηγορία. Σιγά-σιγά μειώνεις τις πα

  Πάνω κάτω όλοι μας έχουμε συναντήσει ανθρώπους που υποστηρίζουν με πάθος τις απόψεις τους σε θέματα στα οποία ούτε ειδικοί είναι ούτε τα γνωρίζουν σε βάθος. Είναι το γνωστό φαινόμενο Dunning-Kruger. Οι άνθρωποι συχνά πιστεύουν ότι είναι ικανότεροι από όσο πραγματικά είναι. Πιθανότατα θα έχετε διαβάσει και αλλού την προηγούμενη φράση. Τι σημαίνει όμως; Κατ’ αρχάς, όλοι μας σχεδόν γνωρίζουμε σε ποιους τομείς είμαστε αρχάριοι, αδαείς, ανίδεοι. Είναι πολύ δύσκολο να βρεις Έλληνα που να πιστεύει ότι είναι ειδικός στο μπέιζμπολ. Όταν έχουμε μηδενικές γνώσεις το ξέρουμε και δε νομίζουμε ότι έχουμε εκπληκτικές ικανότητες. Το φαινόμενο Dunning-Kruger δεν αναφέρεται σε αυτήν την περίπτωση. Το πρόβλημα ξεκινάει όταν κάποιος αρχίζει να μεταβαίνει από το επίπεδο του αρχάριου στο επίπεδο του ερασιτέχνη. Εκεί, ενώ οι γνώσεις και οι ικανότητες αυξάνονται συνήθως με βραδύ ρυθμό, η αυτοπεποίθηση επιταχύνει. Εκεί αρχίζουν και τα προβλήματα. Πολλοί άνθρωποι, επειδή είδαν κάποια βίντεο, διάβασαν 5-6 έρευ

Στην Ελλάδα τα μεγαλύτερα εκπαιδευτικά προβλήματα θεωρούνται ότι είναι η απουσία αξιολόγησης, η βάση εισαγωγής και άλλα παρεμφερή. Στην πραγματικότητα υπάρχουν πολύ μεγαλύτερα. Λ.χ., συχνά οι ερευνητές ανακαλύπτουν νέες, αποτελεσματικότερες μεθόδους διδασκαλίας, που δύσκολα όμως θα τις δούμε στην τάξη. Γιατί; Πιστεύω ότι συμβαίνει επειδή η θεωρία πρέπει να μετασχηματιστεί για να μπορεί ο εκπαιδευτικός να την εφαρμόσει. Ο συνηθισμένος τρόπος παρουσίασής της δε διευκολύνει τους εκπαιδευτικούς να την αφομοιώσουν. Αυτή είναι και η αιτία που απαιτούμε οι επιμορφωτές να έχουν διδάξει ό,τι αναφέρουν. Από τη στιγμή που τα έχουν διδάξει, μπορούν να μας μιλήσουν διαφορετικά και να μας διευκολύνουν να τα εφαρμόσουμε κι εμείς. Παρακάτω εξηγώ αναλυτικά την άποψή μου.  Αφηρημένες αρχές Ένα βασικό πρόβλημα είναι ότι υπάρχουν αναρίθμητες θεωρίες: ξεκινούν από το δράμα και καταλήγουν στα βιντεοπαιχνίδια. Δεν είναι δυνατόν να ξέρεις να διδάσκεις με όλους αυτούς τους απίθανους τρόπους. Ούτε οι ερευνητές

Μια μέρα, κατά τη διάρκεια συζήτησης στην τάξη, ένα κοριτσάκι είχε σαστίσει. «Συμφωνείς με αυτά που σου λένε οι συμμαθητές σου;» τη ρώτησα. «Ναι» μου απάντησε. «Τότε δεν πρέπει να αλλάξεις γνώμη, αφού πιστεύεις ότι τελικά η άποψή σου δεν ήταν σωστή;». «Ναι, κύριε» και ηρέμησε αμέσως. Όταν μιλάμε για την κριτική σκέψη, έχουμε κατά νου το πώς θα βελτιώσουμε τη σκέψη των μαθητών. Η πραγματικότητα όμως είναι πολυπλοκότερη: δεν αρκεί να μάθουν να σκέφτονται· πρέπει και να επιθυμούν να σκέφτονται, να έχουν το θάρρος να λένε τη γνώμη τους, να έχουν το θάρρος να αλλάζουν γνώμη. Τι νόημα έχει να εκπαιδεύσεις ανθρώπους να σκέφτονται κριτικά και να μη θέλουν να το κάνουν; Δεν πρέπει δηλαδή να μάθουν να σκέφτονται μόνο με συγκεκριμένο τρόπο· πρέπει να μάθουν να τους αρέσει να συμπεριφέρονται και με συγκεκριμένο τρόπο. Για αυτόν τον λόγο τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότεροι μιλούν για την ανάγκη να καλλιεργηθούν στους μαθητές και οι αντίστοιχες στάσεις ή προδιαθέσεις ή συνήθειες του νου. Δυσ