Σκεφτείτε το εξής: αξιολογούμε όλους τους μαθητές στην ΣΤ' Δημοτικού. Κάποιοι με υψηλές επιδόσεις πηγαίνουν σε πρότυπα σχολεία, αλλά κάποιοι άλλοι, που έχουν εξίσου υψηλές επιδόσεις, επιλέγουν να πάνε στα δημόσια. Αξιολογούμε πάλι τους μαθητές μερικά χρόνια μετά. Αν στα πρότυπα σχολεία γίνεται καλή δουλειά, τότε περιμένεις ότι οι μαθητές τους θα έχουν πλέον υψηλότερη επίδοση από τους μαθητές που παρέμειναν στα δημόσια, αλλά ήταν το ίδιο καλοί με αυτούς στην ΣΤ΄. Αν είναι αποτυχημένος τότε δε θα υπάρχει καμία διαφορά ανάμεσα στις δύο ομάδες μαθητών. Οι άριστοι μαθητές της ΣΤ΄ θα έχουν μερικά χρόνια αργότερα τις ίδιες επιδόσεις είτε φοιτούν σε πρότυπα σχολεία είτε όχι.
Δε γνωρίζω να υπάρχει παρόμοια έρευνα στην Ελλάδα. Υπάρχει όμως για το εκπαιδευτικό σύστημα της Αγγλίας. Στην Αγγλία έχουν ένα αντίστοιχο σχολείο με το πρότυπο, το grammar school. Και εκεί, όπως κι εδώ, η επιλογή των μαθητών γίνεται στο τέλος του Δημοτικού μέσω εξετάσεων.
Οι ερευνητές, λοιπόν, εξέτασαν τις επιδόσεις μαθητών που πάνε στα δημόσια σχολεία, στα grammar schools και στα ιδιωτικά. Αναφέρουν ότι δε γνωρίζουν να έχει γίνει αντίστοιχη έρευνα στο πρόσφατο παρελθόν που να δημοσιεύτηκε σε περιοδικό με κριτές. Γνώριζαν ήδη ότι ο μέσος όρος των επιδόσεων στα ιδιωτικά και στα grammar schools είναι υψηλότερος από τον μέσο όρο των δημόσιων. Έψαξαν να δουν αν αυτή η διαφορά στην επίδοση οφείλεται αποκλειστικά στο ότι τα ιδιωτικά και τα grammar schools επιλέγουν τους καλύτερους μαθητές ή επειδή αυτοί οι δύο τύποι σχολείων τελικά διδάσκουν καλύτερα από τα δημόσια.
Βρήκαν ότι ουσιαστικά η επίδραση και των δύο τύπων σχολείων, ιδιωτικών και grammar schools, είναι απειροελάχιστη. Οι μαθητές τους έχουν υψηλότερες επιδόσεις λόγω των δικών τους ατομικών χαρακτηριστικών και τα ίδια τα σχολεία δεν προσφέρουν κάτι. Φυσικά, αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν καλά ιδιωτικά ή καλά grammar schools. Προφανώς και υπάρχουν. Υπάρχουν όμως εξίσου καλά δημόσια των οποίων η δουλειά δε φαίνεται, καθώς σε αυτά φοιτούν πολύ λιγότεροι μαθητές με υψηλή επίδοση. Η επίδοση όμως αυτών των μαθητών δε διαφέρει από την επίδοση των μαθητών των ιδιωτικών και των grammar schools.
Βεβαίως, όπως κάθε έρευνα, έτσι και αυτή έχει τους περιορισμούς τους. Ο βασικότερος είναι ότι αφορά τα σχολεία της Αγγλίας και όχι της Ελλάδας. Ωστόσο, προσφέρει κάποια εμπειρικά δεδομένα με βάση τα οποία είναι δυνατόν να κρίνουμε καλύτερα το αν έχουμε ανάγκη ως χώρα τον συγκεκριμένο τύπο σχολείου. Τα grammar schools υπάρχουν στην Αγγλία εδώ και πάρα πολλά χρόνια και από ό,τι φαίνεται δεν έχουν βρει τον τρόπο να βοηθούν τους άριστους μαθητές. Εμείς τον έχουμε βρει;
ΥΓ
Θα τελείωνα την ανάρτηση στην προηγούμενη παράγραφο. Δυστυχώς όμως για κάποιους είναι πολύ πιο εύκολο να μιλάνε κομματικά για την εκπαίδευση παρά επιστημονικά. Είναι πολύ εύκολο να γράφεις με βάση την εμπειρία σου και την ιδεολογία σου. Απλώς αναδιατυπώνεις αυτά που λένε οι γύρω σου και εισπράττεις άφθονα χειροκροτήματα. Η παραπάνω έρευνα δεν ευνοεί κάποια συγκεκριμένη κομματική παράταξη. Μπορεί να φαίνεται ότι τάσσεται υπέρ της αριστεράς. Μπορείς όμως άνετα να είσαι δεξιός και να σκεφτείς ότι δεν αρκεί απλώς να ιδρύσεις αυτά τα σχολεία· πρέπει να εξασφαλίσεις ότι θα πραγματοποιήσουν αυτό που έχεις κατά νου. Και ότι η επιστήμη τελικά είναι αυτή που θα σου πει αν κάτι δουλεύει ή όχι, και όχι η ιδεολογία σου. Αρκεί να βάλεις την επιστήμη πάνω από την ιδεολογία σου και να μη φοβάσαι ακόμα και να αλλάξεις ιδεολογία αν βλέπεις ότι τα δεδομένα δε συμφωνούν με αυτή. Στην τελική, υποτίθεται ότι όλους μάς ενδιαφέρει η αλήθεια.
Σχόλια