Για όποιον ενδιαφέρεται να βελτιώσει την αναγνωστική κατανόηση των μαθητών του, δεν έχω παρά να προτείνω δύο εξαιρετικά βιβλία, που μάλλον δεν πρέπει να έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά:
α) Το Mosaic of Thought: The Power of Comprehension Strategy Instruction 2nd edition της Ellin Oliver Keene και της Susan Zimmermann
β) και το Reading with Meaning της Debbie Miller.
Το δεύτερο το έχω ήδη διαβάσει, ενώ το πρώτο το διαβάζω τώρα. Πραγματικά καλύπτουν ένα μεγάλο κενό της ελληνικής εκπαίδευσης. Το μεγάλο τους προσόν, γι' αυτό και τα προτείνω άλλωστε, είναι πως είναι γεμάτα με δειγματικές διδασκαλίες που επεξηγούν λεπτομερέστατα τη θεωρία.
α) Το Mosaic of Thought: The Power of Comprehension Strategy Instruction 2nd edition της Ellin Oliver Keene και της Susan Zimmermann
β) και το Reading with Meaning της Debbie Miller.
Το δεύτερο το έχω ήδη διαβάσει, ενώ το πρώτο το διαβάζω τώρα. Πραγματικά καλύπτουν ένα μεγάλο κενό της ελληνικής εκπαίδευσης. Το μεγάλο τους προσόν, γι' αυτό και τα προτείνω άλλωστε, είναι πως είναι γεμάτα με δειγματικές διδασκαλίες που επεξηγούν λεπτομερέστατα τη θεωρία.
Σχόλια
2. Η κατανόηση κειμένου δε συνδέεται αμεσα με την αναγνωστική ευχέρεια;;;
Πάντως είναι φοβερά βιβλία και καλό θα είναι να τα διαβάσεις. Θα σου αλλάξουν τον τρόπο διδασκαλίας σου. Θα σε βοηθήσουν πολύ και με την ευέλικτη ζώνη. Απ' ότι θυμάμαι εσύ την έχεις μετατρέψει σε ώρα φιλαναγνωσίας.
το δεύτερο ερώτημα είναι ρητορικό;
Από που τα παραγγέλνεις; Από το διαδίκτυο;
Καθόλου ρητορικό! Έχω ασχοληθεί και εγω ολίγον με το θέμα και θυμάμαι πως οι καλοί αναγνώστες έχουν συνήθως και καλή κατανόηση. Άρα το θέμα είναι να "φτιάξουμε" καλούς αναγνώστες. Πέφτω όξω;;;
Γιώργος
Γιώργος
προσθέτοντας σ' αυτά που έγραψε ο Γιώργος συμπληρώνω πως αυτά τα βιβλία ασχολούνται αποκλειστικά με 7 μεταγνωστικές δεξιότητες που χρησιμοποιούν οι ώριμοι αναγνώστες προκειμένου να κατανοήσουν οποιοδήποτε κείμενο. Στόχος τους είναι η διδασκαλία αυτών των στρατηγικών στους μαθητές αν είναι δυνατόν ακόμα και από την πρώτη δημοτικού. Το σημαντικότερο προσόν τους για μένα είναι πως δεν είναι μόνο θεωρητικά αλλά δείχνουν στον αναγνώστη τους πως μπορούν όλα αυτά να γίνουν πράξη.
Φίλε Γιώργο,
μπορείς να προτείνεις κανένα βιβλίο σχετικά με διδασκαλία στρατηγικών, μεταγνωστικών και μη, και κάτι σχετικό με μαθησιακές δυσκολίες στα μαθηματικά πέραν του Αγαλιώτη; Είναι άσχημο να ψωνίζεις στα τυφλά από το amazon. Γνωρίζεις ακόμα αν υπάρχουν αντιστοιχα βιβλία στα ελληνικά με αυτά που προτείνω εγώ για την ανάγνωση;
Οδυσσέα , το ότι αυτά τα βιβλία έχουν πρακτικά παραδείγματα το θεωρώ μεγάλο ατού! Μου φαίνεται θα ξεσκονίσω και 'γω τις σημειώσεις που έχω σχετικά με το θέμα...
http://super.education.googlepages.com/strategy_mbotsas.ZIP
http://vchristinakis.googlepages.com/protokola_mbotsas.zip
http://super.education.googlepages.com/gnostika_metagnostika_teen_mbotsas.ZIP
Όσο για ξένη βιβλιογραφία (στο χώρο της κατανόησης που είναι και το διδακτορικό μου) ένα καλό βιβλίο είναι των Cathy Collins Block & Michael Pressley (2002) Comprehension instruction - Research based best practices, Guilford Press.
Γιώργος
Μεγάλη συζήτηση, αλλά χαίρομαι που σ' αυτό το blog οι συζητήσεις είναι τόσο σοβαρές και βαθιές.
Αν στις συναντήσεις μας με τους συμβούλους και άλλους στα σχολειά μας γίνονταν τόσο σημαντικές συζητήσεις πιστεύω πως το επίπεδο της καθημερινής διδακτικής πρακτικής στο ελληνικό σχολείο θα ήταν δυσθεώρητη από άλλους συναδέλφους του εξωτερικού.
Γιώργος
Μιας και μιλάς για κίνητρα έχω γράψει στο blog μου κάποιες αναρτήσεις σχετικά με τα κίνητρα των μαθητών (βλέπε εδώ) και θα ήθελα τη γνώμη σου, αν δεν βαριέσαι να διαβάζεις καλοκαιριάτικα.
Πρώτον, την απόδοση αιτιολογικών προσδιορισμών επιτυχίας και επιτυχίας. Όλοι μας αποδίδουμε κάπου την επιτυχία μας ή/και την αποτυχία μας. Οι πιο συνηθισμένοι προσδιορισμοί είναι στην ικανότητά μας, στην προσπάθεια, στην τύχη, στη δυσκολία/ευκολία του έργου και στους σημαντικούς "άλλους". Τα παιδιά με ΜΔ αποδίδουν την αποτυχία τους στην ικανότητά τους και την επιτυχία τους στην τύχη ή στους άλλους. Αυτό είναι ένα δύσκαμπτο προφίλ που οδηγεί νομοτελειακά στη "μαθημένη αβοηθησία". ΣΤην κατάσταση δηλαδή, όπου το παιδί είναι πεπεισμένο πως δεν έχει καμιά πιθανότητα επιτυχίας.
Το δεύτερο στοιχείο είναι πως υπάρχει πολύ σημαντική "έμμεση" αλλά ισχυρή σχέση μεταξύ κινήτρων, χρήσης στρατηγικών και επίδοσης στην κατανόηση(Μπότσας, 2007).
Μάλιστα υπάρχει μια αλληλεπίδραση μεταξύ όλων των πεποιθήσεων κινήτρων που αναφέρεις στο post που μου υπέδειξες. Δηλαδή, ένα παιδί που δεν τα καταφέρνει καλά εξαιτίας της Μαθησιακής Δυσκολίας, έχει χαμηλές πεποιθήσεις αυτοαποτελεσματικότητας. Ξέρει πως δεν θα τα καταφέρει, θέτει χαμηλούς στόχους, οδηγείται σε χαμηλή προσπάθεια και δεν επιτυγχάνει. Ακόμη, έρχεται προσανατολισμένος /η στην αποφυγή της αποτυχίας, έτσι προσπαθεί να αποφύγει μια νέα αποτυχία και έτσι δεν εμπλέκεται με νέα έργα. Προσπαθεί να ξεφύγει και να μην εμπλακεί (αυτό το προφίλ φαίνεται πως το παιδί είναι τεμπέλης) για να μην αποτύχει ξανά. Δεν γράφει τις ασκήσεις, τις εργασίες κλπ. Δεν επιμένει στην εμπλοκή με έργα μέσης δυσκολίας και δεν αποδίδει σημαντική αξία σε ακαδημαϊκά έργα (δεν καταλαβαίνει γιατί πρέπει να κάνει γλώσσα, φυσική, μαθηματικά κλπ.).
Τέλος, αποδίδει την αποτυχία του αποκλειστικά στον εαυτό του (ικανότητα) και την όποια επιτυχία στην τύχη ή στους άλλους. Αυτό οδηγεί στη δημιουργία της πεποίθησης ότι θα αποτύχει σίγουρα και σε κάποια επόμενη προσπάθεια. Φυσικά, αυτή η κατάσταση οδηγεί στη δημιουργία "αυτοεκπληρούμενων πεποιθήσεων" (Πυγμαλίωνας στην τάξη) που θα εκπληρωθούν. Η νέα αποτυχία, θα εδραιώσει και θα ενδυναμώσει την απόδοση της αποτυχίας στην ικανότητα και θα οδηγήσει στη "μαθημένη αβοηθησία".
Για μια ερευνητική ματιά και αφού είσαι τόσο εξοικειωμένος με τον προσανατολισμό στον στόχο κοίταξε ένα άρθρο που γράψαμε με την Παντελιάδου
http://users.thess.sch.gr
/gbotsas/pdfs
/2003_39_477.pdf
Γιώργος
Γιώργος
καταρχήν συγχαρητήρια για τη δημοσίευση. Δύσκολα βρίσκεις άρθρα ελλήνων επιστημόνων σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά.
Δεύτερον, από την ως τώρα εμπειρία μου μου φαίνεται λογικό πως ο προσανατολισμός στόχου δεν συνδέεται με το βαθμό αναγνωστικής κατανόησης στους μαθητές με προβλήματα στην ανάγνωση. Όπως γράφεις και εσύ η σοβαρότητα του προβλήματος είναι τέτοια που ακυρώνει την όποια χρήση στρατηγικών. Πιθανότατα το κύριο πρόβλημα αυτών των μαθητών αφορά στην αποκωδικοποίηση και όχι στην κατανόηση. Πιστεύω δηλαδή ότι η όποια παρέμβαση θα πρέπει να στοχεύει σε λειτουργίες όπως η φωνολογική επίγνωση κατά κύριο λόγο, ώστε να υπάρξει ένα θεμέλιο πάνω στο οποίο θα χτιστούν οι γνωστικές και μεταγνωστικές στρατηγικές.
Βέβαια το κύριο θέμα παραμένει. Πώς θα βοηθήσει ο δάσκαλος της τάξης αυτά τα παιδιά; Μια προσπάθεια που ξεκίνησα φέτος για πρώτη φορά αναλύεται εδώ. Θα ήθελα τη γνώμη σου.
Επειδή πραγματικά βλέπω πως το Blog έχει πολύ μεγάλη απήχηση σας σημειώνω τις συνδέσεις για τα τρία τεύχη που δώσαμε ως υλικό στο πρόγραμμα του Παιδαγωγικού Τμήματος της Ειδικής Αγωγής.
http://www.specialeducation.gr/files
/teyxos_c.pdf
http://www.specialeducation.gr/
files/teyxos_b.pdf
http://www.specialeducation.gr/
files/teyxos_a.pdf
Μπορούμε να συζητήσουμε συγκεκριμένες πρακτικές και να οργανώσουμε κάτι πιο σύνθετο (κανένα site reference κλπ.)
Γιώργος
Όσον αφορά τη διαφοροποιημένη διδασκαλία, αν και δεν την έχω μελετήσει τόσο καλά όσο θα ήθελα (κυρίως έχω ασχοληθεί με τα μαθησιακά προφίλ και τις θεωρίες πολλαπλής νοημοσύνης), έχω κάποιες επιφυλάξεις για το κατά πόσο μπορεί να αντικαταστήσει την εξατομικευμένη διδασκαλία. Λόγου χάρη αν έχεις στην Ε΄ τάξη κάποιο παιδί που δεν γνωρίζει ποιο είναι το ρήμα, τότε τι κάνεις; Δεν πρέπει η παρέμβασή σου να είναι εξατομικευμένη όσο αφορά στο μάθημα της Γλώσσας; Αφήνω ασχολίαστες περιπτώσεις παιδιών που δεν μπορούν καν να διαβάσουν σε τόσο μεγάλη τάξη.
Για την ανταπόκριση στη διδασκαλία έχεις απόλυτο δίκιο έπρεπε να μπει.
Όταν γράφεις:
"Μπορούμε να συζητήσουμε συγκεκριμένες πρακτικές και να οργανώσουμε κάτι πιο σύνθετο (κανένα site reference κλπ.)"
τι ακριβώς έχεις κατά νου;
Συζητούσα με γονείς και συναδέλφους πριν δύο χρόνια (εδώ και στην Κύπρο) και μια ιδέα είναι να ξεκινήσουμε fora συζήτησης για τέτοια θέματα ή / και βάση με πρακτικές και σχέδια διδασκαλίας τα οποία θα μπορούμε να μοιραζόμαστε, μεταφράσεις σημαντγικών άρθρων κλπ.
Βέβαια αυτά όλα προϋποθέτουν πολλή δουλειά και προς στιγμή το blog σου μπορεί να καλύψει πολλές από τις ανάγκες όλων μας.
Γιώργος
Όλες οι πόλεις στην Ελλάδα έτσι έγιναν, απροσπέλαστες. Όμως να πάρει η ευχή, θυμάμαι τα χρόνια που πήγαινα σχολείο (γυμνάσιο και λύκειο) και είχαμε μέσα στην τάξη μας (απόλυτα ενταγμένους) συμμαθητές μας με προβλήματα όρασης (ολική τύφλωση) δεν είχαν κανένα πρόβλημα να έλθουν από τη Σχολή Τυφλών μέχρι το 1ο Λύκειο Θεσ/νίκης (4 - 5 στάσεις με το λεοφωρείο), να διαβάσουμε μαζί τα μαθήματα και να πάμε σχολείο. Τώρα τα πράγματα είναι πολύ άσχημα. Να φανταστείς στην οδό Βασ. Όλγας που είχαν τοποθετηθεί ειδικά ηχητικά σήματα στις διαβάσεις πεζών για άτομα με προβλήματα όρασης τα καταστρέφουν (μάλλον οι περιπτεράδες και οι περίοικοι) γιατί λέει τους ενοχλούν.
Γι' αυτό θυμώνω και έβαλα αυτό το post στο blog.
Γιώργος
Σχετικά με το δεύτερο σκέλος του σχολίου σου πιστεύω πως η λύση είναι να φτιαχτεί κάτι αντίστοιχο με τη Βικιπαίδεια και να αφορά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε όλοι στο σχολείο. Ένα προσχέδιο έχω φτιάξει εδώ αν και θα μπορούσε να φτιαχτεί και στη Βικιπαίδεια.
Πάντως πριν ξεκινήσει μια τέτοια προσπάθεια πρέπει να υπάρξει σωστός σχεδιασμός.
Αν δεν είσαι ενήμερος σχετικά με τη τεχνολογία wiki δες το βίντεο στην ιστοσελίδα που σε παραπέμπω.
Οδυσσέα , καλή ιδέα το wiki αλλά χρειάζεται πολύ χρόνο και πολλά ατομα...
Γιώργος