Έρευνα δράσης

Πολλές φορές οι επιμορφωτές στα εκπαιδευτικά σεμινάρια κινούνται αποκλειστικά σε θεωρητικό πλαίσιο, αποκομμένο τελείως από τη σχολική πραγματικότητα. Λογικό είναι οι επιμορφούμενοι να διαμαρτύρονται. Δεν είναι δυνατόν να θεωρητικολογείς συνέχεια και να μην αναφέρεις κάποιο παράδειγμα: καταντάς δυσνόητος.

Ωστόσο, από ένα σημείο και μετά, θεωρώ δικό μας έργο να ανακαλύψουμε πώς εφαρμόζονται οι ποικίλες παιδαγωγικές θεωρίες, να τις τροποποιήσουμε ή ακόμα και να διατυπώσουμε νέες βάσει των δικών μας εμπειριών. Μπορεί οι θεωρητικοί να έχουν καλύτερη θεωρητική κατάρτιση, αλλά δεν μπορούν να την εφαρμόσουν με το ίδιο εύκολα με μας.

Φυσικά, οι προτάσεις μας πρέπει να έχουν κάποια εμπειρική επιβεβαίωση, η οποία να στηρίζεται σε μεθοδολογικά εργαλεία αποδεκτά από την επιστημονική κοινότητα. Επειδή δεν μπορούμε να πραγματοποιήσουμε πειράματα ή έρευνες πεδίου, ο πιο πρόσφορος τρόπος είναι η έρευνα δράσης. Ουσιαστικά πρόκειται για μια διδασκαλία που υπόκειται σε εξονυχιστικό έλεγχο. Ο εκπαιδευτικός-ερευνητής, αφού εφαρμόσει μια καλοσχεδιασμένη διδασκαλία, συλλέγει δεδομένα, προκειμένου να την ελέγξει, από ποικίλες πηγές —π.χ., έργα των μαθητών, συνεντεύξεις, ερωτηματολόγια, ημερολόγια, κ.ά.—. Στη συνέχεια, επεξεργάζεται τις πληροφορίες προσπαθώντας να την αξιολογήσει. Ανάλογα με τα συμπεράσματα τροποποιεί τη διδασκαλία του, την οποία ελέγχε ξανάι, επαναλαμβάντας τα προηγούμενα στάδια.

Πρόκειται για μια επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία. Ωστόσο, τ' αγαθά κόποις κτώνται. Εφαρμόζοντάς την φτάνεις σε απίστευτη συνειδητοποίηση των πραγματικών αποτελεσμάτων της διδασκαλίας σου, βελτιώνεις την πρακτική σου, ενώ σου δίνει τη δυνατότητα οι προτάσεις σου να μην μπορούν εύκολα να απορριφθούν από τους θεωρητικούς. Μπορεί επομένως να γίνει αφετηρία έξοχων συζητήσεων ανάμεσα σε μας και την πανεπιστημιακή κοινότητα.

Σχόλια