Μιας και θα έχω Πρώτη ϕέτος είπα να γράψω κάτι για τη ϕωνολογική επίγνωση· έναν πολύ σημαντικό παράγοντα που καθορίζει σε μεγάλο βαθμό το αν θα μάθει ή όχι ένας μαθητής να διαβάζει στην Πρώτη.
Όσοι ξέρουν να διαβάζουν γνωρίζουν ότι οι λέξεις είναι ϕτιαγμένες από μικρότερους ήχους, τις συλλαβές, κι αυτές με τη σειρά τους είναι ϕτιαγμένες από μικρότερους ήχους, οι οποίοι συνήθως ταυτίζονται με τα γράμματα και η Ψυχολογία της Ανάγνωσης τους ονομάζει ϕωνήματα (οι γνωστοί ϕθόγγοι της γραμματικής). Τη συγκεκριμένη γνώση, ότι δηλαδή ο προϕορικός λόγος αποτελείται από μικρότερους ήχους, την ονομάζουμε ϕωνολογική επίγνωση. Π.χ., η λέξη μπάλα αποτελείται από δύο συλλαβές: μπα και λα. Η συλλαβή μπα αποτελείται από τα ϕωνήματα μπ και α και η συλλαβή λα από τα ϕωνήματα λ και α. Σε μας αυτά ϕαίνονται απλά και αυτονόητα· μα δεν είναι καθόλου απλά και αυτονόητα για τα πρωτάκια. Γι' αυτόν τον λόγο πρέπει να τα διδάξουμε συστηματικά από το Νηπιαγωγείο.
Υπάρχει ποικιλία ασκήσεων για να το πετύχουμε. Σε δύο PDF αρχεία τα οποία θα βρείτε εδώ (στη σελίδα 22 είναι οι ασκήσεις και κάποια ανάλυση θα βρείτε εδώ στη σελίδα 32) κι εδώ (οδηγίες για το τεστ θα βρείτε εδώ στη 2η σελίδα) υπάρχουν αρκετές ασκήσεις. Μπορούμε να τις κάνουμε μέσα στην τάξη, ενώ καλό είναι να τις κάνουν και οι γονείς. Είναι άριστη εργασία για το σπίτι μιας και στην τάξη απαιτείται πολύς χρόνος για να εξετάσεις έναν έναν τους μαθητές. Φυσικά, δεν πρέπει με τίποτα να «γλιτώσουν» από αυτές οι μαθητές που παρουσιάζουν αναγνωστικά προβλήματα.
Βεβαίως, από μόνες τους δεν αρκούν. Εξίσου σημαντικό είναι τα παιδιά να γνωρίζουν τον ήχο (προσοχή: όχι το όνομα άλϕα αλλά τον ήχο α) κάθε γράμματος και το αντίστροϕο. Και ϕυσικά χρειάζεται και συστηματική εξάσκηση στην ανάγνωση, αλλά αυτό είναι θέμα για άλλη ανάρτηση.
Όσοι ξέρουν να διαβάζουν γνωρίζουν ότι οι λέξεις είναι ϕτιαγμένες από μικρότερους ήχους, τις συλλαβές, κι αυτές με τη σειρά τους είναι ϕτιαγμένες από μικρότερους ήχους, οι οποίοι συνήθως ταυτίζονται με τα γράμματα και η Ψυχολογία της Ανάγνωσης τους ονομάζει ϕωνήματα (οι γνωστοί ϕθόγγοι της γραμματικής). Τη συγκεκριμένη γνώση, ότι δηλαδή ο προϕορικός λόγος αποτελείται από μικρότερους ήχους, την ονομάζουμε ϕωνολογική επίγνωση. Π.χ., η λέξη μπάλα αποτελείται από δύο συλλαβές: μπα και λα. Η συλλαβή μπα αποτελείται από τα ϕωνήματα μπ και α και η συλλαβή λα από τα ϕωνήματα λ και α. Σε μας αυτά ϕαίνονται απλά και αυτονόητα· μα δεν είναι καθόλου απλά και αυτονόητα για τα πρωτάκια. Γι' αυτόν τον λόγο πρέπει να τα διδάξουμε συστηματικά από το Νηπιαγωγείο.
Υπάρχει ποικιλία ασκήσεων για να το πετύχουμε. Σε δύο PDF αρχεία τα οποία θα βρείτε εδώ (στη σελίδα 22 είναι οι ασκήσεις και κάποια ανάλυση θα βρείτε εδώ στη σελίδα 32) κι εδώ (οδηγίες για το τεστ θα βρείτε εδώ στη 2η σελίδα) υπάρχουν αρκετές ασκήσεις. Μπορούμε να τις κάνουμε μέσα στην τάξη, ενώ καλό είναι να τις κάνουν και οι γονείς. Είναι άριστη εργασία για το σπίτι μιας και στην τάξη απαιτείται πολύς χρόνος για να εξετάσεις έναν έναν τους μαθητές. Φυσικά, δεν πρέπει με τίποτα να «γλιτώσουν» από αυτές οι μαθητές που παρουσιάζουν αναγνωστικά προβλήματα.
Βεβαίως, από μόνες τους δεν αρκούν. Εξίσου σημαντικό είναι τα παιδιά να γνωρίζουν τον ήχο (προσοχή: όχι το όνομα άλϕα αλλά τον ήχο α) κάθε γράμματος και το αντίστροϕο. Και ϕυσικά χρειάζεται και συστηματική εξάσκηση στην ανάγνωση, αλλά αυτό είναι θέμα για άλλη ανάρτηση.
Σχόλια