Η επιστημονική έρευνα, ειδικά στις φυσικές επιστήμες, διακρίνεται σε βασική και εφαρμοσμένη. Η πρώτη ασχολείται με καθαρά θεωρητικά ζητήματα, όπως η δημιουργία του σύμπαντος, ενώ η δεύτερη προσπαθεί να λύσει πρακτικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος στην καθημερινότητά του, π.χ., να κατασκευάσει κατάλληλες μηχανές για να εκτελέσει ευκολότερα βαριές εργασίες. Θεωρώ ότι αντίστοιχα διαχωρίζονται και τα εκπαιδευτικά επαγγέλματα. Υπάρχουν από τη μια μεριά οι θεωρητικοί, κυρίως πανεπιστημιακοί, οι οποίοι ασχολούνται με τις θεωρίες μάθησης και διδασκαλίας, χωρίς όμως οι ίδιοι να διδάσκουν σε τάξη. Από την άλλη υπάρχουμε κι εμείς, οι εκπαιδευτικοί, που προσπαθούμε να βρούμε τρόπους να εφαρμόσουμε τις θεωρίες των πρώτων στη σχολική αίθουσα.
Αν δεχτεί κάποιος τον συγκεκριμένο διαχωρισμό, καταλαβαίνει γιατί σε διάφορες επιμορφωτικές συναντήσεις απουσιάζουν πρακτικά παραδείγματα από θεωρητικούς της παιδαγωγικής επιστήμης. Οι πρακτικές εφαρμογές είναι δική μας δουλειά. Είναι δυνατόν να μας ενημερώσουν για κάτι που άκουσαν να συμβαίνει σε κάποιο σχολείο, αλλά μέχρι εκεί. Αν θέλουμε να καταλάβουμε τι ακριβώς έγινε, πρέπει να μας το πουν οι εκπαιδευτικοί που το εφάρμοσαν και κανείς άλλος.
Επίσης, η παραπάνω θέση τροποποιεί και παράλληλα αναβαθμίζει τον ρόλο του εκπαιδευτικού. Αντί να περιμένει έτοιμες λύσεις (που δεν υπάρχουν...) από τους από πάνω, έρχεται σε διάλογο μαζί τους, ενημερώνεται για τις τελευταίες θεωρητικές εξελίξεις, επιχειρεί να τις εφαρμόσει, αξιολογεί τις προσπάθειές του χρησιμοποιώντας την έρευνα δράσης και άλλα παρόμοια μεθοδολογικά εργαλεία, και στο τέλος ανατροφοδοτεί όλη την εκπαιδευτική κοινότητα. Ουσιαστικά, ο εκπαιδευτικός μετατρέπεται σε ερευνητή, ισότιμο μέλος όσων δεν μπαίνουν στην τάξη, οι οποίοι ωστόσο αυτή τη στιγμή απολαμβάνουν μεγαλύτερο κύρος.
Προφανώς, η αλλαγή του ρόλου απαιτεί από τον εκπαιδευτικό να δουλέψει περισσότερο. Ειδικά σήμερα τέτοιες απόψεις ξυπνούν πάθη. Όχι άδικα. Ωστόσο, θεωρώ ότι το επάγγελμά μας, ανεξαρτήτως της οικονομικής οργάνωσης της κοινωνίας, απαιτεί από τη φύση του χρόνο και κόπο μεγαλύτερο από αυτόν που απαιτείται σε άλλα επαγγέλματα. Καλό είναι όμως να συνειδητοποιήσουμε κάποτε ότι ο κόπος μας, όσο κι αν κακοπληρώνεται, ωφελεί αυτούς που τον έχουν περισσότερο ανάγκη.
Αν δεχτεί κάποιος τον συγκεκριμένο διαχωρισμό, καταλαβαίνει γιατί σε διάφορες επιμορφωτικές συναντήσεις απουσιάζουν πρακτικά παραδείγματα από θεωρητικούς της παιδαγωγικής επιστήμης. Οι πρακτικές εφαρμογές είναι δική μας δουλειά. Είναι δυνατόν να μας ενημερώσουν για κάτι που άκουσαν να συμβαίνει σε κάποιο σχολείο, αλλά μέχρι εκεί. Αν θέλουμε να καταλάβουμε τι ακριβώς έγινε, πρέπει να μας το πουν οι εκπαιδευτικοί που το εφάρμοσαν και κανείς άλλος.
Επίσης, η παραπάνω θέση τροποποιεί και παράλληλα αναβαθμίζει τον ρόλο του εκπαιδευτικού. Αντί να περιμένει έτοιμες λύσεις (που δεν υπάρχουν...) από τους από πάνω, έρχεται σε διάλογο μαζί τους, ενημερώνεται για τις τελευταίες θεωρητικές εξελίξεις, επιχειρεί να τις εφαρμόσει, αξιολογεί τις προσπάθειές του χρησιμοποιώντας την έρευνα δράσης και άλλα παρόμοια μεθοδολογικά εργαλεία, και στο τέλος ανατροφοδοτεί όλη την εκπαιδευτική κοινότητα. Ουσιαστικά, ο εκπαιδευτικός μετατρέπεται σε ερευνητή, ισότιμο μέλος όσων δεν μπαίνουν στην τάξη, οι οποίοι ωστόσο αυτή τη στιγμή απολαμβάνουν μεγαλύτερο κύρος.
Προφανώς, η αλλαγή του ρόλου απαιτεί από τον εκπαιδευτικό να δουλέψει περισσότερο. Ειδικά σήμερα τέτοιες απόψεις ξυπνούν πάθη. Όχι άδικα. Ωστόσο, θεωρώ ότι το επάγγελμά μας, ανεξαρτήτως της οικονομικής οργάνωσης της κοινωνίας, απαιτεί από τη φύση του χρόνο και κόπο μεγαλύτερο από αυτόν που απαιτείται σε άλλα επαγγέλματα. Καλό είναι όμως να συνειδητοποιήσουμε κάποτε ότι ο κόπος μας, όσο κι αν κακοπληρώνεται, ωφελεί αυτούς που τον έχουν περισσότερο ανάγκη.
Σχόλια