Ένα τεστ στα Φυσικά

Ακολουθώντας το παράδειγμα του Χρυσόστομου (βλέπε εδώ), αποφάσισα να δημοσιεύσω το παρακάτω τεστ στα Φυσικά που έβαλα στους μαθητές μου στο κεφάλαιο «Οξέα – Βάσεις – Άλατα» της ΣΤ΄. Αυτά που γνώριζαν οι μαθητές πριν από το τεστ ήταν εν συντομία τα εξής (για περισσότερες λεπτομέρειες στις σελίδες 227-234 εδώ):

• Να φτιάχνουν δείκτη από κόκκινο λάχανο («μάπα» όπως είναι γνωστό το λάχανο στην Πάτρα).
• Να διακρίνουν τα οξέα και τις βάσεις με τη χρήση του προαναφερόμενου δείκτη.
• Ότι τα οξέα και οι βάσεις αντιδρούν και σχηματίζουν άλατα.
• Ότι οι βάσεις διαλύουν τα λίπη.
• Ότι τα οξέα διαλύουν τα άλατα.
• Το ξίδι, ο χυμός πορτοκαλιού, ο χυμός λεμονιού και το δηλητήριο της μέλισσας περιέχουν οξύ.
• Το υγρό πιάτων διαλυμένο σε νερό, η μαγειρική σόδα διαλυμένη σε νερό και το δηλητήριο της σφήκας περιέχουν βάση.
• Το μαύρο τσάι είναι δείκτης.

Στόχος μου είναι να καταθέσετε τις απόψεις σας σχετικά με τις ερωτήσεις που έθεσα στους μαθητές μου και να εντοπίσουμε πιθανά θετικά και αρνητικά σημεία του συγκεκριμένου τρόπου εξέτασης.

Έχοντας το πλεονέκτημα να καταθέτω πρώτος τις απόψεις μου, θα αρχίσω από τα ψεγάδια που έχω διαπιστώσει ως τώρα. Καταρχάς, επειδή όλες οι ερωτήσεις ήταν ανοικτού τύπου, οι αδύναμοι μαθητές κυριολεκτικά κατέρρευσαν. Πιθανότατα, αυτά τα παιδιά θα τα διευκόλυνε κάπως αν οι ερωτήσεις ήταν πολλαπλής επιλογής.

Μια επιπλέον δυσκολία αφορά την κατασκευή του συγκεκριμένου τεστ από κάποιον που δεν έχει τις αντίστοιχες γνώσεις ενός καθηγητή της δευτεροβάθμιας. Έτσι, ενώ στα μάτια μου το τεστ φαίνεται υπέροχο, ένας χημικός πιθανόν να εντοπίσει εξόφθαλμα λάθη. Κάθε, επομένως, πρόταση βελτίωσης είναι ευπρόσδεκτη.

Τέλος, δυσκολίες αντιμετώπισα και στη βαθμολόγησή του, λόγω των περιορισμένων γλωσσικών δυνατοτήτων των μαθητών μου.

Πέρα όμως από τα παραπάνω, θα ήθελα η κριτική ματιά σας να σταθεί στο είδος των θεμάτων. Αυτό που είχα στο νου μου ήταν να περιορίσω την προσφυγή των παιδιών στην αποστήθιση και να τα αναγκάσω να καταφύγουν στην κριτική τους ικανότητα για να τα αντιμετωπίσουν. Το πέτυχα;


Παρακάτω ακολουθεί το τεστ.

1. Βρίσκεστε στην τάξη σας με ένα ποτήρι στα χέρια σας γεμάτο μέχρι τη μέση με ένα υγρό. Πώς θα βρείτε αν το υγρό περιέχει οξύ; Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ό,τι υπάρχει αυτή τη στιγμή μέσα στην τάξη.
2. Έχετε βρει στην παραλία κάποιο πέτρωμα, το φέρατε στο σπίτι σας και θέλετε να δείτε αν είναι κάποιο άλας άγνωστο σ’ εσάς. Πώς μπορείτε να το ανακαλύψετε;
3. Μερικά απορρυπαντικά ρούχων δεν περιέχουν βάση. Πώς μπορείτε να διαπιστώσετε αν το απορρυπαντικό που χρησιμοποιείτε εσείς έχει βάση;
4. Μάθατε πως το μαύρο τσάι είναι και αυτός ένας δείκτης. Σας λέω πως και το χαμομήλι είναι και αυτό με τη σειρά του δείκτης. Τι θα κάνετε για να δείτε αν σας λέω την αλήθεια;
5. Έχετε δύο ποτήρια που περιέχουν δύο διαφορετικά υγρά. Σας λέω πως τα δύο ποτήρια μπορούν να περιέχουν:
α) και τα δύο βάση
ή
β) το ένα βάση και το άλλο οξύ
Χωρίς να χρησιμοποιήσετε κάποιο τρίτο υλικό, τι πρέπει να κάνετε για να δείτε τι ισχύει;