Ποιος πρέπει να είναι ο κεντρικός στόχος της διδασκαλίας του γραπτού λόγου;

Σ’ όλη μου σχεδόν τη ζωή δε συμπαθούσα το γράψιμο. Δε μου έφταιγε ούτε η έλλειψη επικοινωνιακού πλαισίου ούτε τα θέματα που δε συνέπιπταν με τα ενδιαφέροντά μου. Απλώς δεν έγραφα ωραία. Μα σαν δάσκαλος άρχισα να παρατηρώ τα παιδιά. Σε κάποια, τα κείμενα ξεχώριζαν. Σε κάποια τους άρεσε να γράφουν. Γιατί;

Μ’ αυτά στο νου έκατσα και διάβασα. Έψαχνα για το μυστικό. Γιατί γράφουμε και τα τοιαύτα. Τότε έμπλεξα με το blog μου. Από καιρό είχα αρχίσει να κατανοώ πως η γραφή και η μάθηση συμπορεύονται. Από καιρό η μειονεξία με έπνιγε. Έτσι, ξεκίνησα να γράφω. Κείμενα ξερά, χωρίς συναίσθημα.

Μα κι αυτό δε με ικανοποίησε. Ήθελα να παλέψω με το συναίσθημα. Να το απιθώνω στο κείμενο, να το χαρίζω απλόχερα στον αναγνώστη. Απλά, όμορφα, λιτά.

Αυτό προσπαθώ ακόμα. Αυτό θέλω να μάθω και στους μαθητές μου. Πέρα από κειμενικά είδη, πέρα από γραμματικές, συντακτικά, ορθογραφίες. Το συναίσθημα είναι αυτό που μας ωθεί να γράφουμε. Τούτο είναι το πρώτο που πρέπει να διδάξουμε.

Σχόλια

Ο χρήστης katerina είπε…
συμφωνώ!
καλημέρα!
Ο χρήστης katerina είπε…
λάθος καλησπέρα!
όλο λάθη κάνω,γι αυτό δίσταζα να γράφω...
Ο χρήστης katerina είπε…
λάθος..καλησπέρα!
όλο λάθη κάνω, γι αυτό δίσταζα να γράψω....
αλλά ίσως γιατί σας βρήκα απο την "καλημέρα 958"
Ο χρήστης Γιάννης Μιχαηλίδης είπε…
Κατερίνα,

μη σκας. Λάθη κάνουμε όλοι. Μπορείς να σβήσεις κάποια σχόλια αν δε σου αρέσουν.
Ο χρήστης gyristroula2 είπε…
οδυσσέα, συχνά η γραφή "αποκρύπτει" το συναίσθημα και τότε είναι που φαίνεται καθαρότερα.
Πάντα η γραφή, όταν είναι ελεύθερη αποκαλύπτει.
Για μένα, στόχος είναι η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εναρμόνιση της γραφής με τον ενδιάθετο λόγο του μαθητή. Η όσο γίνεταιμικρότερη παρέμβαση (μόνο στα γραμματικά ή συντακτικά λάθη) του δασκάλου στο τι και στο πώς. Και η όσο γίνεται μεγαλύτερη σύνδεση της γραφής με την έκφραση και την επικοινωνία και όχι με την άσκηση και τον καταναγκασμό.
Αν φτάσουν να σου ζητάνε οι μαθητές σου να γράψουν, θα έχει πετύχει η διδασκαλία σου πλήρως το στόχο της.
Ο χρήστης Γιάννης Μιχαηλίδης είπε…
Γυριστρούλα,

δεν μπορώ να πω πως διαφωνώ. Τα ίδια λέμε. Ίσως μόνο ένα σημείο να θέλει ξεκαθάρισμα. Ο μαθητής για να μπορεί να εκφραστεί ελεύθερα θα πρέπει να το διδαχτεί. Ας πάρουμε για παράδειγμα τις εικαστικές τέχνες. Και εκεί μπαίνουν οι ίδιοι στόχοι αλλά αν δεν τις σπουδάσεις λίγα πράγματα θα καταφέρεις. Το ίδιο συμβαίνει και στον γραπτό λόγο. Οι μαθητές πρέπει να διδαχτούν πώς να εκφράζουν γραπτώς αυτό που σκέφτονται και που αισθάνονται. Αλλιώς, πώς θα τα καταφέρουν; Και εφόσον πρέπει να το διδαχτούν η παρέμβαση θα πρέπει να είναι μεγάλη. Όχι, φυσικά, στον εσωτερικό κόσμο του παιδιού αλλά στη γραπτή αποτύπωσή του.
Ο χρήστης gyristroula2 είπε…
Εσύ βέβαια ως δάσκαλος είσαι ο πλέον ειδικός επ' αυτού, οδυσσέα, εγώ μόνο μπορώ να σου πω ότι ένα παιδί που μας στέλνετε στο γυμνάσιο με στοιχειώδεις βάσεις στο γραπτό λόγο (να μπορεί να καταγράφει τις απλές σκέψεις του, χωρίς ασυνταξίες, τραγική ανορθογραφία και στίξη) μπορώ να το διδάξω παραγωγή λόγου, χωρίς να παρέμβω τραυματικά στη σκέψη του ή στην έκφρασή του. Τώρα τι έχει προηγηθεί για να μου το στείλετε έτσι,ομολογώ ότι δεν το ξέρω, αλλά παρακολουθώντας το δικό μου παιδί και αφήνοντάς το ελεύθερο να εκφραστεί, χάρη στην άριστη συνεργασία με τους δασκάλους του, είδα πόσο εύκολα κατάκτησε τη γραπτή έκφραση, που δεν κατάφεραν 6 χρόνια "καλουπώματος" σε γυμνάσιο και λύκειο να του την καταστρέψουν. Παραλίγο όμως...
Ο χρήστης Γιάννης Μιχαηλίδης είπε…
Συμφωνώ. Βεβαίως, κάποια παιδιά δυσκολεύονται να εκφραστούν στον γραπτό λόγο σε σχέση και με κάποια άλλα και ο λόγος δεν είναι αποκλειστικά οι Μαθησιακές Δυσκολίες. Παίζει ρόλο και το ταλέντο και τα βιώματα από την οικογένεια (αν διαβάζουν βιβλία στο σπίτι, αν το ενθαρρύνουν ή το τιμωρούν κ.α.).

Από εκεί και πέρα όμως το να παρεμβαίνεις αντί να το ενθαρρύνεις να εκφράσει αυτά που έχει βιώσει είναι πάντα καταστροφικό.

Όσον αφορά το Δημοτικό εννοείται ότι χρειάζεται παρέμβαση. Σκέψου ότι όταν πρωτογράφουν μια αφήγηση οι μαθητές χρησιμοποιούν συνέχεια το μετά. Για μένα ο στόχος δεν είναι μόνο να μην το χρησιμοποιούν, αλλά να συνειδητοποιήσουν ότι στη θέση του μπαίνουν τα χρονικά επιρρήματα, οι φράσεις με προθέσεις, οι χρονικές προτάσεις. Να συνδέσουν δηλαδή το συντακτικό με την παραγωγή γραπτού λόγου. Εδώ πιστεύω ότι συμφωνείς, αλλιώς γράψε τις σκέψεις σου, θέλει παρέμβαση.
Ο χρήστης gyristroula2 είπε…
Αυτό τελικά είναι το μυστικό: η σχέση τους με το λόγο πριν να πάνε στο δημοτικό. Αν έχει αναπτυχθεί ο λόγος τους, αν τους μιλάνε, τα ακούνε, τα αφήνουν να παρακολουθούν καλές συζητήσεις, αν συζητάνε στο σπίτι, αν τους διαβάζουν παραμυθάκια και τους μαθαίνουν τραγούδια, δεν θα γράφουν όλο μετά και μετά. Θα μπορούν κι αυτά να αφηγηθούν με τα δικά τους λόγια,χωρίς να χρειάζονται διορθώσεις του τύπου "αυτό το λέμε έτσι", γιατί τελικά υπαγορεύοντας το πώς, τους υπαγορεύουμε και το τι, τους στερούμε τη φυσική έκφραση του λόγου τους.
Αυτό απλώς το είδα να συμβαίνει στο δικό μου παιδί, δεν έχω άλλη εμπειρία. Τώρα τι γίνεται σε αντίθετη περίπτωση, εσύ ξέρεις καλύτερα.