Πολλοί γονείς παραπονιούνται για την αρνητική στάση των εκπαιδευτικών απέναντι στα παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Συνήθως έχουν δίκιο. Γιατί όμως οι εκπαιδευτικοί αντιδρούν μ’ αυτόν τον τρόπο; Μπορούν να ειπωθούν πολλά. Ραθυμία, έλλειψη επιμόρφωσης, απουσία ειδικευμένου προσωπικού, ανυπαρξία τμημάτων ένταξης, μεγάλα και ανομοιογενή τμήματα. Κάτω όμως απ’ όλα αυτά βρίσκεται κάτι βαθύτερο. Το τι είναι για μας πετυχημένη διδασκαλία.
Κατά βάθος θέλουμε όλοι οι μαθητές να μαθαίνουν, όλοι να είναι άριστοι. Τότε νιώθουμε ότι έχουμε πετύχει. Γι’ αυτό και λατρεύουμε τους καλούς μαθητές ή τα καλά τμήματα. Όταν έχουμε μια τάξη που τραβάει, ρουφάει αυτά που διδάσκουμε και ζητάει ολοένα και περισσότερα, φουσκώνουμε από περηφάνια. Νιώθουμε ότι παράγουμε έργο. Στην αντίθετη περίπτωση αγανακτούμε. Μπορεί να ξεσπάμε επί δικαίων και αδίκων, ουσιαστικά όμως ρίχνουμε το φταίξιμο σε μας. Αποτύχαμε και το ξέρουμε.
Γι’ αυτό και τα παιδιά με τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μας ταλανίζουν. Γιατί, ακόμα και αν ακολουθήσουμε τα πορίσματα της Ειδικής Αγωγής κατά γράμμα, τα αποτελέσματα συνήθως είναι κατώτερα των προσδοκιών μας. Δηλαδή, και θα κουραστούμε περισσότερο και θα πετύχουμε λιγότερα από αυτά που προσδοκούμε. Γιατί, επομένως, να ασχοληθούμε, αφού ό,τι και να κάνουμε στο τέλος θα αποτύχουμε;
Μόνο αν αλλάξει η παραπάνω αντίληψη, μπορεί να αλλάξει και η εκπαιδευτική πραγματικότητα γι’ αυτά τα παιδιά. Να συνειδητοποιήσουμε, δηλαδή, πως η Παιδαγωγική είναι επιστήμη κι έχει τα όριά της. Δεν έχει κατορθώσει ακόμα να βρει εκείνες τις διδακτικές μεθόδους που θα επιτρέψουν σ’ όλα τα παιδιά να αριστεύσουν. Άρα, πρέπει να μάθουμε να ικανοποιούμαστε από τη βελτίωση των μαθητών μας και όχι από την πραγματοποίηση των, συχνά ανεδαφικών και εκτός επιστημονικής πραγματικότητας, προσδοκιών μας.
Κατά βάθος θέλουμε όλοι οι μαθητές να μαθαίνουν, όλοι να είναι άριστοι. Τότε νιώθουμε ότι έχουμε πετύχει. Γι’ αυτό και λατρεύουμε τους καλούς μαθητές ή τα καλά τμήματα. Όταν έχουμε μια τάξη που τραβάει, ρουφάει αυτά που διδάσκουμε και ζητάει ολοένα και περισσότερα, φουσκώνουμε από περηφάνια. Νιώθουμε ότι παράγουμε έργο. Στην αντίθετη περίπτωση αγανακτούμε. Μπορεί να ξεσπάμε επί δικαίων και αδίκων, ουσιαστικά όμως ρίχνουμε το φταίξιμο σε μας. Αποτύχαμε και το ξέρουμε.
Γι’ αυτό και τα παιδιά με τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μας ταλανίζουν. Γιατί, ακόμα και αν ακολουθήσουμε τα πορίσματα της Ειδικής Αγωγής κατά γράμμα, τα αποτελέσματα συνήθως είναι κατώτερα των προσδοκιών μας. Δηλαδή, και θα κουραστούμε περισσότερο και θα πετύχουμε λιγότερα από αυτά που προσδοκούμε. Γιατί, επομένως, να ασχοληθούμε, αφού ό,τι και να κάνουμε στο τέλος θα αποτύχουμε;
Μόνο αν αλλάξει η παραπάνω αντίληψη, μπορεί να αλλάξει και η εκπαιδευτική πραγματικότητα γι’ αυτά τα παιδιά. Να συνειδητοποιήσουμε, δηλαδή, πως η Παιδαγωγική είναι επιστήμη κι έχει τα όριά της. Δεν έχει κατορθώσει ακόμα να βρει εκείνες τις διδακτικές μεθόδους που θα επιτρέψουν σ’ όλα τα παιδιά να αριστεύσουν. Άρα, πρέπει να μάθουμε να ικανοποιούμαστε από τη βελτίωση των μαθητών μας και όχι από την πραγματοποίηση των, συχνά ανεδαφικών και εκτός επιστημονικής πραγματικότητας, προσδοκιών μας.
Σχόλια
Έτσι ακριβώς είναι τα πράγματα. Προχθές εξέταζα προφορικά ένα τέτοιο παιδί. Πήγε τόσο καλά, που ξεπέρασε κάθε προσδοκία μου. Το είπα στους υπόλοιπους συναδέλφους και διάβασα τη δυσπιστία στα μάτια τους. Το ίδιο πιθανότατα θα σκεπτόμουν κι εγώ στη θέση τους. Πρόσθεσε λοιπόν κι αυτό στην παθολογία του φαινομένου: αν δεν τα καταφέρνει καθόλου στο μάθημά μου, δεν θα τα καταφέρνει σε τίποτε άλλο!
Άσχετο. Τα κείμενα στο καινούριο μου blog σ' άρεσαν; Πάντως, άσχετα από την ποιότητά τους θα μπορούσες και εσύ να φτιάξεις ένα παρόμοιο blog.
Να θυμόμαστε και την Ειδική Αγωγή...