Η μέτρηση στην ουσία της είναι μια σύγκριση. Συγκρίνεις μια οντότητα με ένα ανεξάρτητο απ’ αυτήν κριτήριο. Με αυτόν τον απλό τρόπο γνωρίζεις καλύτερα την πραγματικότητα. Δυστυχώς όμως δεν υπάρχουν μετρήσεις για το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Κανείς δεν ξέρει με επιστημονική βεβαιότητα πού στεκόμαστε. Βεβαίως, θα μου πείτε υπάρχουν οι διεθνείς διαγωνισμοί. Απ’ όσο όμως ξέρω, όλες οι συζητήσεις γύρω από έναν διαγωνισμό περιστρέφονται. Τον παγκόσμιο διαγωνισμό PISA. Κι αυτός από μόνος του δεν αρκεί για να μας δώσει μια πλήρη εικόνα της ελληνικής εκπαίδευσης.
Γιατί; Καταρχάς, αναφέρεται σε δεκαπεντάχρονους μαθητές, επομένως δεν αξιολογεί καμιά άλλη ηλικία. Λόγου χάριν, δεν ξέρουμε αν στο Δημοτικό γίνεται καλή δουλειά ή όχι ή αν στην Α΄ Δημοτικού γίνεται καλύτερη δουλειά απ’ ότι στην ΣΤ΄. Άρα, δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά πού τα πηγαίνουμε καλύτερα και πού χειρότερα.
Επίσης, αξιολογεί μόνο την ανάγνωση, τα μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες. Και για το γράψιμο; Τίποτα. Όπως δε λέει τίποτα και για τ' άλλα μαθήματα που έχουμε στο σχολείο ή για τις διάφορες καινοτόμες δράσεις που γίνονται (περιβαλλοντικά προγράμματα κ.τ.λ.).
Ακόμα, δεν απαντάει σε ειδικότερα ερωτήματα. Ας πούμε, ποιο ποσοστό μαθητών δεν κατανοεί την έννοια της διαίρεσης ανά τάξη; Τι γίνεται με τις μαθησιακές δυσκολίες; Ποια είναι η κατάσταση αυτών των μαθητών με την πάροδο του χρόνου; Βελτιώνεται ο εκπαιδευτικός με τα χρόνια, μένει στάσιμος ή χειροτερεύει και γιατί; Τι γίνεται με την επιμόρφωση, τα μεταπτυχιακά, το διδακτορικό; Ωφελούν τελικά τον εκπαιδευτικό ή όχι και γιατί;
Όλα τα παραπάνω ερωτήματα κι άλλα παρεμφερή παραμένουν αναπάντητα. Κανείς δε γνωρίζει τις απαντήσεις ή τουλάχιστον έχουν απαντηθεί μέσα από μεμονωμένες ερευνητικές εργασίες άγνωστες στους περισσότερους. Όλοι όμως συζητούν για την ποιότητα της εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Πώς μπορούμε ουσιαστικά να συζητούμε από τη στιγμή που αγνοούμε αυτές τις απαντήσεις; Ας κλάψουμε για τα χάλια της ελληνικής εκπαίδευσης. Όλοι μαζί. Μόνο που αυτό δε βοηθάει σε τίποτα. Ας τα ανακαλύψουμε πρώτα –μπορεί να μην είναι και τόσο χάλια τα πράγματα*– και μετά να τα συζητήσουμε. Και μην ανησυχείτε. Τότε θα έχουμε να πούμε πολλά…
*Ας σκεφτούμε για μια στιγμή την Α΄ Δημοτικού. Αυτήν τη στιγμή η μεγάλη πλειοψηφία των μαθητών μαθαίνει να διαβάζει μόλις φτάσει το καλοκαίρι. Αυτό είναι αποτέλεσμα ενός εκπαιδευτικού συστήματος που όλοι μας το χαρακτηρίζουμε σαν τον μεγάλο ασθενή;
Γιατί; Καταρχάς, αναφέρεται σε δεκαπεντάχρονους μαθητές, επομένως δεν αξιολογεί καμιά άλλη ηλικία. Λόγου χάριν, δεν ξέρουμε αν στο Δημοτικό γίνεται καλή δουλειά ή όχι ή αν στην Α΄ Δημοτικού γίνεται καλύτερη δουλειά απ’ ότι στην ΣΤ΄. Άρα, δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά πού τα πηγαίνουμε καλύτερα και πού χειρότερα.
Επίσης, αξιολογεί μόνο την ανάγνωση, τα μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες. Και για το γράψιμο; Τίποτα. Όπως δε λέει τίποτα και για τ' άλλα μαθήματα που έχουμε στο σχολείο ή για τις διάφορες καινοτόμες δράσεις που γίνονται (περιβαλλοντικά προγράμματα κ.τ.λ.).
Ακόμα, δεν απαντάει σε ειδικότερα ερωτήματα. Ας πούμε, ποιο ποσοστό μαθητών δεν κατανοεί την έννοια της διαίρεσης ανά τάξη; Τι γίνεται με τις μαθησιακές δυσκολίες; Ποια είναι η κατάσταση αυτών των μαθητών με την πάροδο του χρόνου; Βελτιώνεται ο εκπαιδευτικός με τα χρόνια, μένει στάσιμος ή χειροτερεύει και γιατί; Τι γίνεται με την επιμόρφωση, τα μεταπτυχιακά, το διδακτορικό; Ωφελούν τελικά τον εκπαιδευτικό ή όχι και γιατί;
Όλα τα παραπάνω ερωτήματα κι άλλα παρεμφερή παραμένουν αναπάντητα. Κανείς δε γνωρίζει τις απαντήσεις ή τουλάχιστον έχουν απαντηθεί μέσα από μεμονωμένες ερευνητικές εργασίες άγνωστες στους περισσότερους. Όλοι όμως συζητούν για την ποιότητα της εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Πώς μπορούμε ουσιαστικά να συζητούμε από τη στιγμή που αγνοούμε αυτές τις απαντήσεις; Ας κλάψουμε για τα χάλια της ελληνικής εκπαίδευσης. Όλοι μαζί. Μόνο που αυτό δε βοηθάει σε τίποτα. Ας τα ανακαλύψουμε πρώτα –μπορεί να μην είναι και τόσο χάλια τα πράγματα*– και μετά να τα συζητήσουμε. Και μην ανησυχείτε. Τότε θα έχουμε να πούμε πολλά…
*Ας σκεφτούμε για μια στιγμή την Α΄ Δημοτικού. Αυτήν τη στιγμή η μεγάλη πλειοψηφία των μαθητών μαθαίνει να διαβάζει μόλις φτάσει το καλοκαίρι. Αυτό είναι αποτέλεσμα ενός εκπαιδευτικού συστήματος που όλοι μας το χαρακτηρίζουμε σαν τον μεγάλο ασθενή;
Σχόλια