Κόπος και μάθηση


ΠΟΛΛΟΙ, ΟΤΑΝ ΟΡΑΜΑΤΙΖΟΝΤΑΙ το σχολείο του μέλλοντος, φαντάζονται έναν χώρο που συνδυάζει τη χαρά και το παιχνίδι με τη μάθηση, έναν χώρο στον οποίο το μάθημα είναι γεμάτο ευχάριστες και παιγνιώδεις δραστηριότητες. Ταυτόχρονα απαξιώνουν την κουραστική και επίπονη δουλειά, καθώς θεωρούν ότι τελικά βλάπτει τους μαθητές, προκαλώντας συναισθήματα αποστροφής για το σχολείο. 

Το πρόβλημά μου με αυτήν την άποψη είναι ότι στην ενήλικη ζωή η μάθηση και η εργασία είναι συνυφασμένες με την κούραση. Όσο παθιασμένος και να είσαι αποκλείεται να μην πρέπει να κοπιάσεις. Όσες παιγνιώδεις δραστηριότητες και να σκεφτούν οι εκπαιδευτικοί, κάποια στιγμή σταματούν τα παιχνίδια και αρχίζει η σκληρή δουλειά. 

Ας πάρουμε για παράδειγμα το γράψιμο. Έχεις μία ωραία ιδέα και την αποτυπώνεις στο χαρτί. Στη συνέχεια, σίγουρα θα αφιερώσεις πολύ χρόνο για διορθώσεις και βελτιώσεις. Δεν υπάρχει τίποτα το παιχνιδιάρικο σε αυτό. Αν μάλιστα απουσιάζει οποιαδήποτε προθεσμία παράδοσης του γραπτού, θα διαβάζεις ξανά και ξανά το ίδιο κείμενο, ακόμα και αν είσαι απολύτως βέβαιος ότι είναι καλογραμμένο. Θα σταματήσεις τις διορθώσεις μονάχα όταν εξαντληθείς και πεις: «Δεν αντέχω άλλο!». 

Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει όταν μαθαίνεις μία καινούρια γλώσσα. Όπως και να είναι οργανωμένο το μάθημα κάποια στιγμή θα πρέπει να διαβάσεις κείμενα. Ακόμα κι αν λατρεύεις το διάβασμα, στην αρχή θα είναι πολύ δύσκολο. Θα πρέπει να πεισμώσεις και να επιμείνεις, για να ξεπεράσεις τις δυσκολίες. Δεν είναι ευχάριστο να σταματάς κάθε τόσο την ανάγνωση, για να αναζητήσεις τη σημασία άγνωστων λέξεων και φράσεων. Και πάλι δεν μπορεί να γίνει κάτι, για να γίνει ευχάριστη αυτή η διαδικασία. Μόνο η επιμονή θα σε βοηθήσει να γίνεις καλύτερος. 

Πώς είναι δυνατόν, επομένως, να αποκτήσει το παιδί αυτό το πείσμα όταν κατακλύζεται από ευχάριστες δραστηριότητες; Πώς θα συνδέσει την ικανοποίηση της μάθησης με τον γνωστικό κάματο; Πώς θα μάθει να επιμένει για να ξεπεράσει τις αναπόφευκτες δυσκολίες; Για μένα το σημαντικό δεν είναι να επιδιώκεις τη δημιουργία ευχάριστων δραστηριοτήτων· το σημαντικό είναι να στηρίζεις και να ενθαρρύνεις τον μαθητή. Να του εξηγείς ότι χωρίς μόχθο δε μαθαίνει. Να τον βοηθάς να κατανοήσει και να αγαπήσει τον αναπόφευκτο κόπο, την αναγκαία κούραση που θα βιώσει κατά τη διάρκεια της μάθησης.

Σχόλια