Μεικτή εξάσκηση


Η 3η διδακτική πρακτική που αναλύεται στο βιβλίο Powerful Teaching: Unleash the Science of Learning είναι η μεικτή εξάσκηση (interleaving practice). Το κεντρικό σκεπτικό είναι:
Δίδαξε μαζί έννοιες ή δεξιότητες που μοιάζουν
Π.χ., διδάσκουμε ανάλογα και αντιστρόφως ανάλογα ποσά. Αντί να διδάξουμε τη μία εβδομάδα μόνο τα ανάλογα και την άλλη βδομάδα μόνο τα αντιστρόφως ανάλογα, είναι καλύτερο να τα διδάξουμε ταυτόχρονα από την πρώτη μέρα. Δίνοντας στους μαθητές από την αρχή προβλήματα και των δύο τύπων, τους αναγκάζεις να σκεφτούν τις διαφορές που υπάρχουν και έτσι να κατανοήσουν καλύτερα δύο παρόμοιες αλλά διαφορετικές έννοιες.

Η μεικτή εξάσκηση έχει μελετηθεί εκτεταμένα στα μαθηματικά, μάθημα στο οποίο εφαρμόζεται πολύ εύκολα. Εφαρμόζεται όμως και αλλού. Στο συντακτικό, κάνοντας δύο-τρία συντακτικά φαινόμενα μαζί· στην ορθογραφία επαναλαμβάνοντας λέξεις προηγούμενης ορθογραφίας ή συνδυάζοντας δυο-τρεις διαφορετικούς ορθογραφικούς κανόνες, π.χ., τα ρήματα σε -αίνω και σε -ώνω· στον γραπτό λόγο αναμειγνύοντας διαφορετικά κειμενικά είδη (λ.χ., η αφήγηση πολλές φορές περιλαμβάνει περιγραφές)· σε μαθήματα όπως η Ιστορία, η Γεωγραφία στα οποία μπορείς να συγκρίνεις το σημερινό μάθημα με προηγούμενα· στη Φυσική και στη Χημεία αναμειγνύοντας προβλήματα ή έννοιες από το τωρινό κεφάλαιο και από προηγούμενα.

Η συγκεκριμένη πρακτική συνδυάζεται με την ανάσυρση και την κατανεμημένη εξάσκηση. Οι μαθητές πρέπει να αναγκάζονται να ανασύρουν από τη μνήμη τους το τι πρέπει να κάνουν και όχι να το παρουσιάζεις έτοιμο. Φυσικά, αν αποτύχουν θα ανατροφοδοτηθούν κατάλληλα. Παράλληλα, η εξάσκηση απλώνεται σύμφωνα με τις αρχές της κατανεμημένης εξάσκησης και δε συσσωρεύεται σε μια μέρα.

Υπάρχουν δύο παγίδες. Η πρώτη είναι ότι πρέπει να διδάσκεις παρόμοια πράγματα και όχι τελείως διαφορετικά. Δεν έχει νόημα να διδάσκεις ιστορία μαζί με μαθηματικά. Πρέπει να είναι έννοιες ή δεξιότητες που μοιάζουν αρκετά μεταξύ τους, ώστε ο μαθητής να αναγκαστεί να σκεφτεί τις διαφορές τους. Έτσι, τις κατανοεί καλύτερα.

Η δεύτερη παγίδα αφορά την ειδική αγωγή. Ενώ βασική αρχή είναι να διδάσκεις από την αρχή ταυτόχρονα παρόμοιες έννοιες ή δεξιότητες, αυτό πολλές φορές μπερδεύει τους μαθητές με αδυναμίες. Έχουν ανάγκη αρχικά για μικρό χρονικό διάστημα να δουλέψουν με κάθε έννοια ή δεξιότητα ξεχωριστά και μετά να παρουσιαστούν ταυτόχρονα. Να διδάξεις, λ.χ., πρώτα την κάθετη πρόσθεση, μετά την κάθετη αφαίρεση και έπειτα να τους δίνεις για εξάσκηση ταυτόχρονα προσθέσεις και αφαιρέσεις.

Σχόλια