ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΥ

Ό,τι αναφέρω παρακάτω είναι κλεμμένο από αυτήν την ανάρτηση. Προφανώς υπάρχουν κι άλλες αποτελεσματικές τεχνικές, αλλά εγώ θα αναφερθώ μόνο στις συγκεκριμένες. Αν και κλεμμένο το κείμενο δεν είναι πιστή μετάφραση. Έχει τη δική μου πινελιά. Οι συγκεκριμένες πρακτικές έχουν το πλεονέκτημα ότι δεν απαιτούν χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό και ότι εφαρμόζονται σε όλα τα μαθήματα. Έχουν το μειονέκτημα ότι είναι αθόρυβες. Δε θα βγεις στα κανάλια ούτε θα βραβευτείς από κανέναν επειδή τις εφαρμόζεις. Δε θα σου πουν ότι καινοτόμησες. Δε θα αναγνωρίσει κανένας τον κόπο σου. Δε θα τις δεις σε καμιά εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Για την ακρίβεια, δε θα καταλάβει κανείς ότι τις χρησιμοποιείς...

1. Η πρώτη είναι απλή. Όταν ξεκινάς να διδάξεις κάτι καινούριο, λες στους μαθητές τι θες να διδάξεις, ποιοι είναι οι στόχοι, πώς μπορούν να τους πετύχουν. Διδάσκεις πρόσθεση κλασμάτων; Τους λες ότι θα μάθουν να προσθέτουν κλάσματα. Διδάσκεις τα επίθετα ο συνεχής-ής-ές; Τους λες ότι θα μάθουν να τα κλίνου…

Τέλος μιας ακόμα χρονιάς... τι να πεις που να μην ακουστεί κοινότοπο; Άδικο μου φαίνεται να έχεις την ανάγκη να γράψεις και να σε κατακλύζουν τα κλισέ. Δεν είναι μόνο ότι εμποδίζουν και δε βλέπεις πέρα από αυτά· είναι και ότι σου πιάνουν το μολύβι και γράφεις ό,τι θέλουν... μακάρι, όταν τελειώσω, να δω πως κουμάντο έκανα εγώ τελικά.
Δε θα γράψω πόσο με αγαπούν οι μαθητές μου ή πόσο τους αγαπώ εγώ. Ούτε πως η αξία μου φαίνεται από την αγάπη τους. Ελπίζω να μην έκανα λάθη αδιόρθωτα, ελπίζω να πάλεψα γι' αυτούς, ελπίζω να έμαθαν κάτι... μα πιο πολύ ελπίζω αυτά που έμαθα στην πλάτη τους να μην τα ξανακάνω στους επόμενους. Τότε θα τους δείξω πως ήμουν αληθινός...
Δεν ξέρω αν θα τους έχω πάλι. Δεν ξέρω πώς νιώθω γι' αυτό. Παλιότερα στεναχωριόμουν που δε θα ξανάβλεπα τους μαθητές μου. Τώρα πια όχι. Έχω αποδεχτεί το αναπόφευκτο. Είμαι δάσκαλος για όλα τα παιδιά και όχι μόνο για τα προηγούμενα.
Όπως και να 'χει, εγώ πάλι στις επάλξεις θα είμαι τον Σεπτέμβρη. Πάλι παιδιά θα διδάσκ…

Ας μιλήσουμε λίγο για Γνωστική Ψυχολογία. Για να γίνεις καλός σε κάτι πρέπει να εξασκηθείς. Υπάρχουν διάφορες μορφές εξάσκησης που πρέπει να ακολουθήσεις (εδώ και σε αυτό το μάθημα στο Coursera περισσότερα), άρα δε θα μακρηγορήσω. Θα κρατήσω μόνο ότι απαιτείται χρονοβόρα και συστηματική εξάσκηση. Πώς είναι δυνατόν να πραγματοποιήσουν δειγματικές διδασκαλίες οι σχολικοί σύμβουλοι όταν δεν έχουν διδάξει ποτέ αυτό που θα δείξουν;
Υπάρχει μια παρανόηση στην εκπαίδευση. Όλοι νομίζουν ότι αν επιμορφωθούν, αν δηλαδή διαβάσουν ή ακούσουν κάποια θεωρία, άκοπα θα την εφαρμόσουν και στην πράξη. Αμ, δε γίνεται έτσι!  Καλή η θεωρία, μα χρειάζεται η επίπονη, πολλές φορές, προσπάθεια μέχρι να καταφέρεις να τη χρησιμοποιήσεις επιτυχώς στην τάξη. Λ.χ., το να ακολουθήσεις κάποιες φαινομενικά απλές οδηγίες για να διαχειριστείς ένα υπερκινητικό παιδί απαιτεί όχι μόνο να τις βρεις και να τις ξέρεις απέξω, σιγά το δύσκολο εδώ που τα λέμε, αλλά να αλλάξεις μακροχρόνιες συνήθειες. Το να υπενθυμίζεις διαρκώς…

Συνήθως σκέφτομαι μια καλή ιδέα, ενθουσιάζομαι, τη σχεδιάζω λεπτομερώς και στο τέλος έντρομος την εγκαταλείπω... λίγες ιδέες δοκιμάζω πραγματικά κι ακόμα λιγότερες αποδεικνύονται πετυχημένες. Δυστυχώς, οι περισσότερες μένουν στο ράφι λόγω δειλίας...

Για να γίνεις καλός δάσκαλος απαιτούνται πολλά: διάβασμα (πολύ, όχι λίγο), πάθος για τη δουλειά, στήριξη κ.τ.λ. Μα πιστεύω πως στο βάθος υπάρχει κάτι σημαντικότερο: το θάρρος να αλλάξεις τον εαυτό σου. Στην πραγματικότητα ο καλός δάσκαλος έχει μια και μόνη ξεχωριστή ικανότητα. Παλεύει συχνότερα με τον εαυτό του από μας. Έχει τα κότσια να το κάνει; Του αρέσει; Σφίγγει τα δόντια του για πιο πολλή ώρα; Δεν ξέρω... ξέρω ότι αν δε σου αρέσει, αν δεν τολμάς να βλέπεις τα λάθη σου, αν δεν έχεις το θάρρος να αλλάξεις, δεν πας πουθενά. Στάσιμος μένεις, κατηγορείς τους πάντες και μέχρι εκεί...